1. Đối tượng được hưởng bảo hiểm xã hội một lần
Theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, người lao động thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, có yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần phải thuộc một trong năm trường hợp sau thì sẽ được phê duyệt:
Trường hợp 1: Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội.Trường hợp 2: Người lao động đã đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia bảo hiểm xã hội khi nghỉ việc mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.Trường hợp 3: Người lao động ra nước ngoài để định cư.Trường hợp 4: Người lao động đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.Trường hợp 5: Người lao động gồm: Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí, khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
2. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần
Chính Phủ quy định mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cụ thể như sau:
+ 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014.
+ 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở lại đây. Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Số tiền bảo hiểm xã hội một lần được xác định theo công thức
Mức hưởng = (1,5 x A x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) + (2 x A x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014)
Trong đó: A là viết tắt "mức bình quân tiền lương tháng" đóng BHXH được tính như sau:
A = (Số tháng đóng BHXH x Tiền lương tháng đóng BHXH x Mức điều chỉnh hàng năm)/Tổng số tháng đóng BHXH
Thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì từ 1 – 6 tháng được tính là ½ năm, từ 7 – 11 tháng được tính là 1 năm. Trường hợp tính đến trước 1-1-2014 nếu thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ 1-1-2014 trở đi.
3. Hồ sơ hưởng BHXH một lần
Trước khi làm thủ tục nhận bảo hiểm xã hội 1 lần người lao động cần nắm rõ về hồ sơ hưởng. Cụ thể hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần được quy định tại Điều 109, Luật Bảo hiểm xã hội Việt Nam, hồ sơ bao gồm:
(1) Sổ bảo hiểm xã hội;
(2) Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động;
(3) Trường hợp đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
Hộ chiếu do nước ngoài cấp.
Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài.
Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
(4) Trường hợp bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng bổ sung thêm trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được; nếu bị mắc các bệnh khác thì phải có Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động (KNLĐ) của Hội đồng giám định y khoa (GĐYK) thể hiện tình trạng suy giảm KNLĐ từ 81% trở lên và không tự phục vụ được.
(5) Trường hợp thanh toán phí GĐYK thì có thêm hóa đơn, chứng từ thu phí giám định; bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện GĐYK.
(6) Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong quân đội có hưởng phụ cấp khu vực theo Mẫu số 04B-HBKV.
